Thước lái ô tô là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách chỉnh thước lái ô tô

Thước lái ô tô là bộ phận trung gian kết nối vô lăng với hệ thống bánh xe, quyết định trực tiếp đến khả năng điều khiển và sự an toàn của chiếc xe. Nếu thước lái ô tô không được cân chỉnh định kỳ, về lâu dài có thể khiến lốp xe bị mòn không đều, xe bị lệch tay lái, xe bị nhao lái…Bài viết này Mast sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về bộ phận quan trọng này.

Thước lái xe ô tô là gì?

Thước lái ô tô là hệ thống kết nối vô lăng với bánh trước của xe ô tô. Sở dĩ từ vô lăng, người lái có thể điều khiển hướng di chuyển của bánh xe trước là nhờ có thước lái. Thước lái ô tô là một bộ phận quan trọng trong hệ thống lái kiểu trục vít – thanh răng. Đây là kiểu cơ cấu lái được sử dụng phổ biến nhất trên các dòng xe ô tô con hiện nay như Hyundai i10, Toyota Vios, Toyota Innova, Mitsubishi Xpander…

Cấu tạo thước lái ô tô

Cấu tạo thước lái ô tô gồm 2 bộ phận chính là trục vít và thanh răng. Nguyên lý làm việc của hệ thống lái là khi người lái đánh lái vô lăng, trục vít sẽ xoay theo. Trục vít ăn khớp với thanh răng nên sẽ làm cho thanh răng di chuyển qua trái hoặc qua phải.

Các khớp cầu (hay còn gọi là rotuyn) giúp kết nối thanh răng của thước lái với moay-ơ bánh xe. Bao gồm 1 cặp rotuyn lái trong và rotuyn lái ngoài. Thanh răng và các rotuyn tạo thành một hệ thống dẫn động lái theo hình thang – được gọi là hình thang lái. Mục đích của hình thang lái là giúp chuyển động xe luôn ổn định khi quay vòng, bánh xe phía trong góc cua không trượt so với bánh xe phía ngoài.

Cân chỉnh thước lái là gì?

Cân chỉnh thước lái (còn gọi điều chỉnh hệ thống treo xe) là điều chỉnh góc đặt bánh xe, giúp kéo dài tuổi thọ lốp ô tô, đảm bảo độ chính xác khi đánh lái, xe vận hành ít lực cản hơn, lái xe an toàn…

Vì sao cần cân chỉnh thước lái xe ô tô?

Trong quá trình sử dụng xe có nhiều yếu tố chủ quan và khách quan khiến độ chụm, góc đặt bánh xe bị sai lệch so với ban đầu. Các nguyên nhân thường thấy như xe bị va vào lề đường, xe bị đập mạnh khi chạy qua ổ gà, xe bị đâm đụng… Với xe ô tô cũ đời sâu, nhiều chi tiết trên hệ thống treo hao mòn cũng dễ dẫn đến thước lái bị mất cân chỉnh.

Do đó cần kiểm tra và bảo dưỡng thước lái ô tô định kỳ, cân chỉnh thước lái nếu cần thiết để tránh lốp mòn không đều, xe bị nhao lái, xe bị lệch tay lái…

Khi nào cần cân chỉnh thước lái ô tô?

Theo các hãng xe khuyến cáo, chủ xe nên cân chỉnh thước lái định kỳ sau mỗi 8.000 – 10.000 km. Bên cạnh đó sau khi chỉnh sửa, thay thế hệ thống treo, đảo lốp, thay lốp… hoặc sau khi xe va chạm đâm đụng nặng, đi đường dằn xóc nhiều… cũng nên cân chỉnh thước lái.

Ngoài ra, khi thấy những dấu hiệu khác thường sau cũng cần kiểm tra và cân chỉnh thước lái ô tô:

• Mặt lốp xe mòn không đều, thường mòn phần mép ngoài hoặc trong, mòn đóm…

• Vô lăng bị lệch, xe bị nhao lái, kéo/trôi sang một bên khi lái xe đường thẳng

• Vô lăng bị rung, trả lái chậm

Cách chỉnh thước lái ô tô

Việc cân chỉnh thước lái nhằm điều chỉnh góc đặt bánh xe sao cho các góc camber, góc toe (độ chụm) và góc caster âm/dương đúng theo quy định tiêu chuẩn của nhà sản xuất.

Cân chỉnh góc camber

Góc camber là góc nghiêng bánh xe so với trục dọc nhìn từ phía trước. Góc camber quá nghiêng sẽ khiến lốp xe mòn không đều. Góc camber dương là góc nghiêng bánh xe hướng ra ngoài. Góc camber dương lớn khiến lốp xe bị mòn nhiều ở cạnh ngoài. Góc camber âm là góc nghiêng bánh xe hướng vào trong. Góc camber âm lớn khiến lốp xe bị mòn nhiều ở cạnh trong.

Cân chỉnh độ chụm (góc toe)

Độ chụm (góc toe) là hướng lốp so với đường trung tâm khi nhìn từ phía trên. Độ chụm lớn sẽ khiến lốp ô tô mòn không đều. Độ chụm dương là góc độ khi hai bánh xe hướng về nhau. Độ chụm dương quá lớn sẽ khiến lốp mòn không đều ở cạnh ngoài, mặt lốp mòn hình đóm lông chim. Độ chụm âm là độ khi hai bánh xe hướng ra ngoài. Độ chụm âm quá lớn sẽ khiến lốp mòn không đều ở cạnh trong, mặt lốp mòn hình đóm lông chim.

Cân chỉnh góc caster

Góc caster là góc của trục bánh lái khi nhìn từ hông xe. Góc caster dương là trục lái sẽ hướng về phần đầu xe. Góc caster âm là trục lái sẽ hướng về phần thân xe. Cân chỉnh góc caster bánh xe giúp cân bằng khả năng dẫn hướng, ổn định và vào cua chính xác của xe.

Cân chỉnh thước lái ô tô giá bao nhiêu?

Giá cân chỉnh thước lái hiện dao động từ 350.000 – 1.500.000 đồng/lần tuỳ theo loại xe. Thời gian cân chỉnh thước lái khá nhanh, chỉ tầm 30 phút.

Bên cạnh cân chỉnh, chủ xe nên bảo dưỡng thước lái định kỳ để tránh các lỗi như vô lăng bị nặng, xe trả lái chậm…

Dấu hiệu nhận biết cần cân chỉnh thước lái ô tô

Rò rỉ dầu trợ lực, trả lái chậm, phát ra tiếng kêu bất thường khi đánh lái sang trái, sang phải... là những dấu hiệu cho thấy thước lái đang gặp vấn đề. Phụ tùng ô tô Hàn Quốc chính hãng MAST hướng dẫn bạn 4 cách kiểm tra hiệu quả sau đây:

Rò rỉ dầu trợ lực

Có 02 nguyên nhân gây nên hiện tượng này và đều có liên quan đến thước lái:

+ Do đai siết 2 đầu của thước lái không được chặt, làm rỗ ti và gây ra hiện tượng chảy dầu. Nếu là do nguyên nhân này, bạn chỉ cần mang xe tới gara để được kỹ thuật viên siết chặt lại 2 đầu của thước lái.

+ Do cao su che bụi thước lái bị rách làm cho nước và bụi xâm nhập vào và gây hư phớt thước lái. Trường hợp này cần thay mới bọc cao su, giá thay mới tùy dòng sản phẩm bạn chọn nhưng nhìn chung không quá cao. Chẳng hạn giá thay mới cao su che bụi thước lái hàng chính hãng Ấn độ dành cho xe Hyundai các dòng i10, Creta ... do Mast.com cung cấp giá chỉ từ 120.000 đồng đi kèm chính sách bảo hành 1 đổi 1 trong 1 năm.

Trả lái chậm

Một trong những dấu hiệu dễ dàng nhận biết thước lái gặp vấn đề nhất đó chính là xe trả lái chậm. Khi tài xế đánh sang trái, sang phải nhưng xe không đáp ứng kịp thì rất có thể là do ty thước lái bị cong, mòn rỗ nên không thể phản ứng ngay lập tức với ý muốn của người lái, làm cho tay lái nặng và chậm hơn bình thường.

Phát tiếng kêu bất thường khi đánh lái

Các tiếng động lạ phát ra khi xe vào cua hoặc xoay vô lăng cũng là dấu hiệu cảnh báo thước lái ô tô đang gặp vấn đề, hỏng rô tuyn lái. Một khi thước lái bị mòn thì các bộ phận liên quan sẽ bắt đầu trở nên lỏng lẻo. Đó chính là nguyên nhân gây ra tiếng kêu khi đánh vô lăng.

Thường thì rô tuyn lái sẽ bị mòn rất nhanh và cần được thay mới sau khoảng 120.000 km- 160.000 km. Giá thay mới rô tuyn cũng tùy thuộc vào từng dòng xe, hãng xe và từng loại rô tuyn (lái ngoài, lái trong, cân bằng trước, cân bằng sau...). Chẳng hạn, rô tuyn lái trong CTR chính hãng Hàn Quốc dùng cho HYUNDAI Getz có giá 200.000 đồng, rô tuyn lái ngoài có cùng xuất xứ giá 160.000 đồng (sản phẩm do Mast.com.vn phân phối).

Lốp xe mòn không đều

Bằng cách quan sát vết mòn trên lốp xe thì chúng ta cũng có thể “bắt bệnh” cho hệ thống lái. Theo đó, nếu thấy lốp xe mòn không đều thì nguyên nhân rất có thể là do sự căn chỉnh thước lái không chính xác, thước lái bị hỏng hoặc do các bộ phận khác thuộc hệ thống lái đã bị mòn.

Khi phát hiện các hư hỏng liên quan đến thước lái thì cách tốt nhất là bạn nên mang xe đến các gara có uy tín để được sửa chữa kịp thời. Không nên tự ý thực hiện khi không có kinh nghiệm. Bên cạnh đó, khi thay thế thước lái và các bộ phận liên quan thì không nên chọn các sản phẩm trôi nổi trên thị trường. Để đảm bảo an toàn thì tốt nhất chỉ nên sử dụng hàng chính hãng của các nhà cung cấp uy tín.