Tìm hiểu tổng quan về hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc và đổ đèo

Hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc, xuống đốc, đổ đèo là những tính năng an toàn giúp ích rất nhiều khi lái xe đường đèo dốc.

Hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC là gì?

Hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC (Hill-start Assist Control) hay HSA (Hill Start Assist) là hệ thống an toàn trên ô tô giúp tự động giữ phanh khi người lái nhả chân phanh chuyển sang đạp chân ga lúc khởi hành ngang dốc. Hệ thống này giúp ích rất nhiều khi lái xe đường dốc.

Khởi hành ngang dốc là một kỹ thuật không dễ. Bởi khi người lái nhả phanh chuyển sang đạp ga sẽ phải mất vài giây. Nếu nhả phanh mà đạp ga bị chậm hoặc đạp ga không đủ lực, xe sẽ dễ bị tụt dốc. Nếu nhả phanh mà đạp ga quá đà, xe dễ bị vọt, thậm chí mất kiểm soát. Do đó để giúp việc khởi hành ngang dốc trở nên đơn giản và an toàn hơn, các nhà sản xuất ô tô đã phát triển ra hệ thống an toàn hỗ trợ khởi hành ngang dốc HAC.

Khi xe dừng giữa dốc và bắt đầu khởi hành đi tiếp, hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc sẽ được kích hoạt. Ngay khi người lái nhả chân phanh, HAC sẽ tự động giữ phanh. Nhờ đó mà người lái có thể từ từ chuyển sang chân ga và đạp ga để tiếp tục hành trình. Không cần phải lo lắng xe bị trôi, tụt dốc khi nhả chân phanh.

Mỗi hãng xe có cách thiết kế hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc khác nhau. Tuy nhiên hầu hết vẫn hoạt động dựa trên nguyên lý chung là dùng cảm biến sẽ theo dõi góc nghiêng của xe, sau đó kết hợp ECU để kiểm soát phanh xe, phân bổ lực mô men xoắn đều lên những bánh xe.

Trước đây hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc là một tính năng an toàn nâng cao, chỉ có trên những xe hạng sang hay xe phổ thông cao cấp. Nhưng càng về sau này, tương tự như hệ thống cân bằng điện tử, hệ thống chống bó cứng phanh… HAC đã dần dần được áp dụng rộng rãi hơn. Hiện nay, ngay từ các xe hạng B như Toyota Vios, Honda City, Mazda 2, Hyundai Accent, Kia Soluto… đã được trang bị tính năng hỗ trợ khởi hành ngang dốc này.

Hệ thống hỗ trợ xuống dốc HDC là gì?

Hệ thống hỗ trợ xuống dốc hay đổ đèo HDC (Hill Descent Control) hay DAC (Down Hill Assist Control) là hệ thống an toàn trên ô tô giúp kiểm soát tốc độ xe khi chạy xuống đèo dốc, hạn chế tính trạng người lái rà phanh liên tục gây nóng má phanh, sôi dầu phanh khiến xe bị bó cứng phanh, thậm chí mất phanh. Hệ thống này giúp ích rất nhiều khi lái xe đường đèo, đường dốc.

Hệ thống hỗ trợ xuống dốc, đổ đèo sử dụng chung cơ cấu chấp hành với nhiều hệ thống an toàn khác như chống bó cứng phanh ABS, hệ thống kiểm soát lực kéo TCS… nhằm điều chỉnh phanh và điều chỉnh mô men động cơ để điều chỉnh tốc độ ở từng bánh xe.

Nút hệ thống hỗ trợ xuống dốc thường được bố trí trên taplo, vô lăng hoặc bệ cần số. Khi xuống dốc người lái chỉ cần nhấn nút bấm để kích hoạt tính năng này. Hệ thống HDC được kích hoạt, các cảm biến góc nghiêng xe sẽ truyền tín hiệu về bộ xử lý. Từ đó, bộ xử lý trung tâm tính toán và ra lệnh can thiệp vào hệ thống phanh, hệ thống phân bổ mô men xoắn để điều chỉnh tốc độ xe phù hợp với độ nghiêng của mặt đường. Nhờ vậy mà người lái không cần quan tâm nhiều đến chân phanh hay việc phải chọn đi ở số nào, chỉ cần tập trung điều khiển vô lăng.

So với hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc thì hệ thống hỗ trợ xuống dốc, đổ đèo chưa được áp dụng rộng rãi bằng. Hệ thống này chỉ phổ biến trên các dòng xe hạng sang của các hãng như Mercedes, Audi, BMW, Lexus, Land Rover, Volvo… Với phân khúc phổ thông, HDC chủ yếu được trang bị ở bản cao cấp của những dòng xe SUV hoặc bán tải như Toyota Fortuner, Mitsubishi Pajro Sport, Mitsubishi Triton, Nissan Terra, Nissan Navara…

Có lắp thêm hỗ trợ khởi hành ngang dốc, xuống dốc được không?

Hệ thống khởi hành ngang dốc hay hỗ trợ xuống dốc, đổ đèo không hoạt động độc lập mà sử dụng chung cơ cấu chấp hành với nhiều hệ thống an toàn trên ô tô khác. Do đó cấu tạo và việc lắp đặt rất phức tạp. Vì thế, lắp thêm hỗ trợ khởi hành ngang dốc, xuống dốc ở cơ sở bên ngoài là điều khó thể. Chỉ có nhà sản xuất mới trang bị được.