Khi nào cần phải thay bô bin đánh lửa động cơ ô tô
Ngày:28/01/2023 lúc 11:00AM
Nếu bô bin đánh lửa động cơ ô tô bị hỏng, bugi sẽ không thể tạo ra tia lửa điện, dẫn đến động cơ bị rung, thậm chí chết máy.
Bô bin đánh lửa ô tô là gì?
Bô bin đánh lửa (bobine) là bộ phận có nhiệm vụ tạo ra dòng điện cao thế, giúp bugi ô tô phóng ra tia lửa điện để tiến hành quá trình đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí trong buồng đốt của động cơ. Nhờ quá trình đốt cháy này, piston chuyển động, giúp trục khuỷu chuyển động để sinh công. Bô bin đánh lửa chỉ là bộ phận tạo ra điện áp cao giúp bugi phóng tia lửa điện.
Nguyên lý hoạt động bô bin đánh lửa
Khi động cơ hoạt động, ECU động cơ phát ra tín hiệu báo thời điểm đánh lửa, ắc quy sẽ theo độ lệch để cho dòng điện chạy qua IC đánh lửa rồi đi vào cuộn dây cung cấp. Tại lõi trung tâm hình thành các đường sức từ. Sau đó ECU phát tín hiệu cho IC đánh lửa để cắt nhanh dòng điện trong cuộn sơ cấp. Điều này làm cho từ thông trong cuộn sơ cấp giảm đột ngột. Từ đó, một sức điện động được hình thành theo hướng chống lại sự giảm từ thông. Suất điện động tự cảm tạo ra một suất điện động trong cuộn sơ cấp khoảng 500 V. Hiệu ứng cảm ứng lẫn nhau ở cuộn thứ cấp tạo ra suất điện động khoảng 30 kV.
Chính suất điện động này làm cho bugi ô tô sinh ra tia lửa điện. Theo nguyên lý này, nếu dòng điện sơ cấp càng lớn thì dòng điện sơ cấp bị cắt càng nhanh, hiệu điện thế thứ cấp càng lớn.
Cấu tạo bô bin đánh lửa ô tô
Cấu tạo bô bin đánh lửa ô tô gồm một lõi sắt, một đầu có cuộn sơ cấp, đầu còn lại có cuộn thứ cấp. Số vòng dây của cuộn thứ cấp nhiều gấp 100 lần số vòng dây của cuộn sơ cấp. Một đầu của cuộn sơ cấp nối với IC đánh lửa, đầu còn lại nối với ắc quy. Một đầu của cuộn thứ cấp được nối với bugi, đầu còn lại cũng được nối với ắc quy.
Dấu hiệu hỏng bô bin đánh lửa
Bô bin đánh lửa ô tô có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra sự cháy trong buồng đốt động cơ ô tô. Vì vậy, nếu hỏng bô bin thì cả bugi cũng bị ảnh hưởng. Điều này có thể làm giảm hiệu suất đốt cháy, ảnh hưởng đến công suất, độ êm ái và hoạt động chung của động cơ xe. Các dấu hiệu hỏng bô bin đánh lửa là:
Đèn Check Engine sáng
Đèn Check Engine sáng là dấu hiệu cho thấy động cơ hoặc các bộ phận liên quan đang gặp vấn đề. Nếu cuộn đánh lửa bị hỏng, hệ thống trung tâm sẽ nhận lỗi và gửi thông báo qua đèn Check Engine.
Xe khó nổ máy
Bô bin bị hỏng, bugi không tạo được tia lửa điện trong xilanh hoặc tia lửa yếu, đánh lửa sai thời điểm dẫn đến xe ô tô khó nổ máy.
Xe bị chết máy
Nếu bô bin hư hỏng, bugi không tạo ra tia lửa điện thì quá trình cháy không thể diễn ra. Động cơ không hoạt động. Thế là xe chết máy giữa đường.
Động cơ bị rung, giật, tốc độ không đều
Động cơ mất lửa dẫn đến rung, giật, yếu ... là những dấu hiệu dễ thấy nhất khi bô bin đánh lửa xe có vấn đề. Khi điện áp tạo ra không đủ lớn, động cơ sẽ bị mất lửa (hay còn gọi là chết máy). Việc hụt một hoặc hai động cơ sẽ khiến tốc độ động cơ không đều, không mượt mà… dẫn đến xe bị giật khi lên ga, có cảm giác “khựng” khi tăng tốc.
Xe hao xăng hơn bình thường
Bô bin đánh lửa bị hư hỏng có thể gây ra hỗn hợp nhiên liệu không cháy hoàn toàn. Kết quả là động cơ phải sử dụng nhiều nhiên liệu hơn để bù đắp, dẫn đến việc xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn bình thường.
Xe có khói đen, mùi lạ
Bô bin đánh lửa bị trục trặc sẽ làm cho thời điểm đánh lửa không chính xác, bugi yếu dẫn đến nhiên liệu đốt cháy không hoàn toàn. Lượng nhiên liệu này sẽ đi qua ống xả ra bên ngoài. Nếu nhiệt độ khí thải quá cao, nhiên liệu này có thể bốc cháy, khiến động cơ hoạt động trở lại. Dấu hiệu nhận biết là ống xả thải ra khói đen, có mùi xăng, có tiếng nổ lạ.
Kiểm tra điện trở bô bin đánh lửa
Với cách này, bạn sẽ không kiểm tra qua bugi mà kiểm tra trực tiếp bugi thông qua việc đo điện trở các cuộn dây của bugi ..
Các bước kiểm tra bộ đánh lửa ô tô như sau:
Bước 1: Tháo bugi. Ngắt kết nối bô bin đánh lửa của ô tô với bộ chia điện, thao vít.
Bước 2: Tìm số điện trở tiêu chuẩn trong các cuộn dây. Mỗi cuộn đánh lửa sẽ có tiêu chuẩn riêng về điện trở của cuộn dây. Nếu điện trở thực của cuộn dây nằm ngoài điện trở tiêu chuẩn thì có nghĩa là cuộn dây đó đã bị lỗi. Bạn có thể tìm hiểu các điện trở tiêu chuẩn trong sách hướng dẫn sử dụng xe của chủ sở hữu hoặc tham khảo ý kiến trực tiếp của đại lý. Hầu hết các bugi có điện trở tiêu chuẩn ở cuộn sơ cấp là 0,7 - 1,7 và ở cuộn thứ cấp 7.500 - 10.500 Ω.
Bước 3: Đo điện trở cuộn sơ cấp. Bộ phận đánh lửa trên ô tô có 3 điện cực - 2 điện cực ở hai bên và 1 điện cực ở giữa. Đo 2 điện cực 2 bên. Ghi lại giá trị điện trở. Đây là giá trị điện trở của cuộn sơ cấp. Một số bô bin trong các dòng xe mới có thể khác với cấu trúc này.
Bước 4: Đo điện trở cuộn thứ cấp. Đo một điện cực ở một đầu và một điện cực ở giữa. Ghi lại giá trị điện trở. Đây là giá trị điện trở của cuộn thứ cấp.
Bước 5: So sánh các giá trị đo được với giá trị tiêu chuẩn. Nếu giá trị điện trở của cuộn sơ cấp hoặc cuộn thứ cấp vượt quá số tiêu chuẩn quy định, mặc dù không nhiều thì nên thay bô bin đánh lửa.
>> Tìm hiểu ngay:
Bô bin đánh lửa 1 máy dùng xe grand i10 14
Cách kiểm tra bô bin đánh lửa ô tô
Trước khi kiểm tra bugi ô tô, bạn cần chuẩn bị kính bảo hộ hoặc các thiết bị tương tự có thể bảo vệ mắt. Nên đeo găng tay cách điện để tránh bị điện giật. Điều cần lưu ý thứ hai là các bộ phận trong khoang động cơ thường rất nóng sau khi xe vừa được lái. Do đó, để an toàn, hãy đợi cho đến khi xe nguội hẳn rồi mới kiểm tra. Có 2 cách kiểm tra bô bin đánh lửa:
Kiểm tra bô bin đánh lửa ô tô thông qua bugi
Với cách thứ 2, bạn sẽ kiểm tra được tình trạng của bugi thông qua các đầu bugi.
Các bước kiểm tra bô bin đánh lửa ô tô theo thứ tự như sau:
Bước 1: Tắt máy, mở nắp ca-pô, xác định vị trí bô bin. Mỗi hãng sẽ có cách bố trí bô bin khác nhau. Tuy nhiên, thông thường bô bin đánh lửa được đặt gần bên xe hoặc gần nhà phân phối. Nếu xe không có bộ chia điện, bô bin sẽ nối trực tiếp với bugi.
Bước 2: Tháo dây cao áp của 1 bugi
Bước 3: Tháo bugi. Sử dụng một công cụ đặc biệt để tháo bugi. Lưu ý tuyệt đối không để vật lạ rơi vào lỗ của bugi vừa tháo ra. Động cơ sẽ bị ảnh hưởng rất nặng nếu có vật lạ rơi vào buồng đốt, việc lấy dị vật ra ngoài cũng rất khó khăn. Vì vậy, sau khi tháo bugi, hãy dùng giấy hoặc vải để bịt lỗ bugi lại ngay.
Bước 4: Gắn lại bugi vào dây cao áp. Sau khi tháo không được đặt lại vào lỗ bugi mà chỉ để bugi kết nối với bộ phân phối. Giữ bugi bằng kìm cách điện để tránh bị điện giật.
Bước 5: Chạm nhẹ vào phần ren của bugi bằng kim loại. Chạm nhẹ vào phần ren của bugi với một số kim loại trên động cơ. Luôn giữ bugi bằng kìm hoặc găng tay cách điện. Dùng tay không để giữ bugi có thể bị điện giật.
Bước 6: Tháo rơ le bơm nhiên liệu hoặc tháo cầu chì. Trước khi nổ máy xe để kiểm tra tia lửa bugi, bạn cần vô hiệu hóa bơm nhiên liệu. Vì vậy cần phải tháo rơ le bơm nhiên liệu. Nếu không sẽ dễ gây hư hỏng nặng cho động cơ. Do bơm nhiên liệu vẫn hoạt động, trong xi lanh vẫn ngập nhiên liệu nhưng không có bugi nên tạo ra đám cháy.
Bước 7: Khởi động động cơ. Nhờ người khác nổ máy xe.
Bước 8: Quan sát tia lửa bugi. Nếu bạn thấy tia lửa màu xanh sáng ở khe hở bugi, điều đó có nghĩa là bugi của xe vẫn hoạt động tốt. Ngược lại, nếu bạn không nhìn thấy tia lửa điện này, thì cuộn dây đánh lửa đang bị trục trặc và cần được thay thế.
Nếu bạn thấy tia lửa điện màu cam thì chứng tỏ mobin đánh lửa yếu. Nguyên nhân có thể do vỏ cuộn dây bị hỏng, dòng điện yếu, kết nối bị lỗi… Nếu bugi không xuất hiện nghĩa là mobin đánh lửa đã “chết” hoặc bạn đã kiểm tra sai cách.
Bước 9: Lắp lại bugi và kết nối lại dây. Sau khi kiểm tra, bạn hãy tắt toàn bộ động cơ xe để đảm bảo an toàn. Tiếp theo, lắp các bugi và đấu nối dây điện như cũ. Nếu biết bugi bị hỏng, hãy đưa xe đến trung tâm bảo hành càng sớm càng tốt.
>> Tìm hiểu thêm