Công dụng của bánh đà ô tô

Bánh đà ô tô là một bộ phận quay nặng có cơ chế hoạt động như một nơi dự trữ năng lượng giữa động cơ và bộ truyền động. Năng lượng tích trữ trong bánh đà này ở dạng động năng. Hãy cùng hệ thống phụ tùng ô tô chính hãng MAST tìm hiểu về cấu tạo và công dụng của bánh đà.

Công dụng của bánh đà ô tô

Bánh đà lắp phía sau trục khuỷu dùng để tích năng lượng làm cho trục khuỷu quay đều. Ngoài công dụng chính là làm cho trục khuỷu luôn quay đều, bánh đà còn là nơi lắp các chi tiết của cơ cấu khởi động như vành bánh răng khởi động. Bánh đà của động cơ mô tô, xe máy cũng có chức năng tương tự như: một phần của máy phát điện, một phần của quạt gió hoặc một phần của cơ cấu cam để ngắt mạch điện ...

Nguyên lý hoạt động của bánh đà ô tô

Trong quá trình động cơ hoạt động, bánh đà chịu lực quán tính ly tâm, ma sát với đĩa mát ly hợp hoặc tác động của vành răng khởi động ...

Chất liệu

Bánh đà của động cơ tốc độ thấp thường được làm bằng gang xám hoặc hợp kim nhôm, trong khi động cơ tốc độ cao thường sử dụng thép ít cacbon.

Cấu tạo bánh đà ô tô

Cấu tạo chung của bánh đà có dạng hình tròn, khối lượng tập trung ở vành ngoài. Trên bánh đà thường có lỗ côn để lắp trên trục khuỷu và rãnh then định vị, có chỉ thị vị trí của piston thứ nhất ở điểm chết trên (động cơ nhiều xi lanh), góc phun hoặc đánh lửa sớm. Theo kết cấu của bánh đà được chia thành các loại sau:

• Bánh đà đĩa: là bánh đà dạng đĩa mỏng, có momen quán tính nhỏ nên chỉ dùng cho các động cơ có tốc độ cao như động cơ ô tô, máy kéo. Bề mặt bánh đà được gia công phẳng và nhẵn để lắp đĩa ma sát và đĩa ép của bộ ly hợp. Ngoài ra, trên bánh đà thường ép bánh răng khởi động nếu động cơ khởi động bằng động cơ điện hoặc động cơ phụ.

• Bánh đà vành: là loại bánh đà dày, có momen quán tính lớn, thường dùng cho động cơ có dung tích nhỏ, ít xi lanh.

• Bánh đà dạng chậu: là bánh đà trung gian của 2 loại trên. Loại bánh đà này có momen quán tính lớn và độ bền cao, thường thấy ở động cơ máy kéo.

• Bánh đà vành có nan hoa: Để tăng mômen quán tính phần lớn khối lượng của bánh đà vành ra khỏi tâm quay và được nối với moayơ kiểu nan hoa.

Thông thường sau khi chế tạo, bánh đà và trục khuỷu được lắp ráp lại với nhau sau đó cân bằng động. Có cơ cấu định vị giữa trục khuỷu và bánh đà để đảm bảo vị trí tương đối không thay đổi.

Nguyên nhân khiến cho bánh đà bị hư hỏng 

Bánh đà bị cong vênh, đảo chiều.

• Nguyên nhân: do ma sát với bộ ly hợp

Vòng bánh răng khởi động bị mòn, nứt, gãy.

• Nguyên nhân: do va chạm với bánh răng khởi động.

Làm thế nào để bảo dưỡng bánh đà?

Kiểm tra bánh đà xem có bị cong vênh không, lắp bánh đà vào mặt bích trục khuỷu, đặt trục khuỷu vào mũi chống tâm. Dùng đồng hồ để kiểm tra bằng cách: cho đầu đo của đồng hồ tiếp xúc với bề mặt bánh đà, làm quay trục khuỷu, sự sai lệch ở các vị trí là độ vênh của bề mặt bánh đà.

Kiểm tra vành răng khởi động

Bằng phương pháp quan sát để xác định các vết nứt, mòn và gãy bánh đà.

Cách sửa chữa khi bánh đà bị hư hỏng

Bánh đà bị vênh

Bề mặt bánh đà bị đảo, vênh lớn hơn 0,1 mm thì tiến hành tiện láng lại bề mặt cho phẳng.

Nếu bề mặt bánh đà bị đảo, cong vênh lớn hơn 0,1 mm thì phải tiến hành tiện láng lại bề mặt cho nhẵn.

Vành răng khởi động bị bào mòn 

Các răng của vành răng khởi động được hàn và mài lại hoặc thay thế. Nếu một bên của răng vẫn còn tốt, hãy lấy ra và lật lại để sử dụng.

Cách theo dõi độ cân bằng của bánh đà

Khi mòn không đều và sau khi sửa chữa, do khó đảm bảo độ đồng tâm ban đầu nên bánh đà thường mất cân bằng tĩnh và động. Vì vậy, trước khi lắp bánh đà vào động cơ, cần cân bằng bánh đà. Bánh đà có thể được kiểm tra cân bằng tĩnh và cân bằng động trên máy thử dao cán, bao gồm hai lưỡi song song và được điều chỉnh để căn chỉnh theo chiều ngang chính xác. Đặt bánh đà với trục định tâm trên một trong hai cánh quạt ở vị trí bất kỳ. Nếu bất kỳ vị trí nào của bánh đà không tự động lăn, có nghĩa là bánh đà đã được cân bằng tốt.

Nếu bánh đà không cân bằng, bánh đà sẽ tự động lăn trên dao và luôn dừng lại ở một vị trí nhất định. Mặt không cân bằng hướng xuống dưới theo phương thẳng đứng. Để xác định khối lượng không cân bằng, dán một miếng sáp vào vị trí thích hợp trong bán kính trên, sau đó kiểm tra và thêm hoặc bớt khối đã dán cho đến khi bộ phận đạt đến độ cân bằng cần thiết. Khắc phục chi tiết mất cân bằng có thể là dán miếng sáp hoặc lấy bớt kim loại ở phía đối diện (nơi có khối lượng dư thừa). Nếu hàn nhiều hay ít kim loại thì lượng hàn thêm vào hoặc bớt đi phải đúng khối lượng và đúng vị trí.

>> Tìm hiểu thêm: 

Phụ tùng động cơ

Trục khuỷu ô tô là gì? Cấu tạo, phân loại trục khuỷu ô tô