Dây curoa ô tô là gì? Cấu tạo, phân loại và cách thay dây chuẩn
Ngày:22/04/2024 lúc 08:00AM
Dây curoa ô tô là một bộ phận quan trọng đảm bảo sự vận hành mượt mà và hiệu quả của động cơ xe. Việc chọn lựa và bảo dưỡng đúng cách dây curoa không chỉ kéo dài tuổi thọ cho xe mà còn đảm bảo an toàn khi lái xe. Trong bài viết này, Mast sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về dây curoa ô tô. Từ cách nhận biết dấu hiệu hư hỏng đến cách thay thế chuẩn như chuyên gia.
Dây curoa ô tô là gì?
Dây curoa (hay còn gọi là dây đai truyền) là một phụ kiện truyền động có nguồn gốc từ từ "Courroie" trong tiếng Pháp và tiếng Anh là "Belt". Phụ kiện này có nhiệm vụ kết nối và truyền lực giữa các bánh răng và thiết bị máy móc.
Dây curoa thường có hình dạng sợi dài và màu đen. Dây được làm từ cao su tự nhiên hoặc cao su nhân tạo. Nó được kết nối với các puly (ròng rọc) thông qua móc song song hoặc nối xoắn, điều chỉnh tốc độ quay bằng cách thay đổi kích thước của puly. Loại phụ kiện này xuất hiện phổ biến trong các thiết bị gia dụng như: máy giặt, máy xay và các phương tiện giao thông như ô tô, xe máy.
Ưu điểm của dây curoa là khả năng tạo ra tính đàn hồi trong quá trình truyền lực vào động cơ, giúp động cơ vận hành mượt mà và giảm xóc. Tuy nhiên, nhược điểm của nó là có thể bị trượt do co giãn. Từ đó dẫn đến giảm độ chính xác của quá trình truyền động.
Cấu tạo của dây curoa ô tô
Dây curoa được cấu tạo từ hai thành phần chính:
- Phần dây đai: Được làm từ sợi tổng hợp, có nhiệm vụ chịu lực kéo, ngăn ngừa co giãn và sinh nhiệt. Đây là yếu tố quan trọng quyết định độ bền của dây curoa.
- Phần cao su: Chất liệu chính của dây curoa là cao su tổng hợp, có nguồn gốc từ dầu mỏ. Chất lượng của cao su phụ thuộc vào quy trình xử lý, lưu hóa và phụ gia của nhà sản xuất. Cao su chất lượng cao giúp dây curoa hoạt động ổn định, ngay cả khi chuyển động nhanh hoặc chịu tải trọng lớn.
Ngoài ra, một số loại dây curoa còn được trang bị thêm lớp vải chuyên dụng hoặc viền đặc biệt để tăng độ bám dính và ma sát với puly.
Xem thêm: Cách xử lý khi dây curoa ô tô bị đứt
Các loại dây curoa thông dụng nhất hiện nay
Dây curoa dẹt (Flat belt)
Dây curoa dẹt có tiết diện hình chữ nhật hoặc hình thoi. Dây thường được sử dụng để truyền động giữa các puly có trục song song hoặc gần song song.
Loại dây này nổi bật với khả năng truyền động êm ái và linh hoạt, giúp giảm rung động và tiếng ồn hiệu quả. Tuy nhiên, dây curoa dẹt có nhược điểm là khả năng chịu lực không cao và dễ bị trượt khi phải chịu tải trọng lớn.
Dây curoa thang (V-belt)
Dây curoa thang có tiết diện hình chữ V và được phân thành ba loại chính:
- Multiple V-belt: Đây là loại dây curoa truyền thống với các bản A-B-C-D-E, có nhiều kích thước tiết diện khác nhau.
- Narrow V-belt: Loại dây curoa thang hẹp có tiết diện nhỏ hơn nhưng dày hơn dây truyền thống, bao gồm các loại như SPZ, SPA, SPB, và SPC.
- Banded V-belt: Được cấu tạo từ nhiều sợi dây ghép lại với nhau, loại này tăng cường khả năng chịu lực và giảm rung động.
Dây curoa thang có đặc trưng là tiết diện hình thang, với góc nghiêng từ 30 đến 40 độ. Nó được sử dụng phổ biến trong các thiết bị công nghiệp, ô tô, và xe máy nhờ khả năng truyền động hiệu quả, ít sinh nhiệt, giảm tiếng ồn, có độ bền cao, và giá thành phải chăng.
Dây curoa răng (Timing Belt)
Dây curoa răng còn gọi là dây đồng bộ hoặc dây cam. Bề mặt bên trong dây có các đường gờ tạo thành "răng", trong khi bề mặt bên ngoài láng mịn. Loại dây này được thiết kế để truyền động đồng bộ giữa các puly có răng tương ứng, đảm bảo truyền động chính xác, không trượt, ít sinh nhiệt và tiếng ồn, độ bền cao và ít cần bảo dưỡng.
Dây curoa răng có nhiều loại khác nhau dựa trên hình dạng, kích thước răng và mục đích sử dụng, cụ thể như:
- Dây răng vuông một mặt: Các loại như MXL, XL, L, H, XH, XXH, có bước răng và kích thước răng riêng biệt.
- Dây răng tròn một mặt: Bao gồm các loại T2.5, T5, T10, T20, AT5, AT10, AT20,… với hình dạng răng tròn và bước răng nhỏ.
- Dây răng HTD: Các loại như 3M, 5M, 8M, 14M,… có răng hình cung và bước răng lớn.
- Dây răng STD: Các loại như S2M, S3M, S4.5M, S5M,… có răng hình tam giác và bước răng lớn.
- Dây răng kép: Với các loại như DXL, DL,… có răng ở cả hai mặt của dây.
Mỗi loại dây curoa răng này được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu truyền động khác nhau, đảm bảo hiệu suất cao và đáng tin cậy trong các ứng dụng cụ thể.
Ô tô thường sử dụng loại dây curoa nào?
Trong ô tô, dây curoa đóng vai trò quan trọng trong việc truyền động cho các thiết bị phụ như: máy phát điện, máy nén điều hòa,... và bơm nước. Có hai loại dây chính được sử dụng:
Dây cam (Timing Belt): Đây là loại dây răng được dùng để đồng bộ hóa chuyển động giữa trục cam và trục khuỷu. Dây cam giúp điều chỉnh sự phối khí của các xi lanh trong quá trình hoạt động của động cơ. Thường làm từ cao su tổng hợp và có thêm nylon để tăng độ bền, dây cam cần được thay thế định kỳ để tránh làm hỏng động cơ.
Dây phụ (Serpentine Belt): Là loại dây thang dài và mỏng, dây phụ truyền động cho các thiết bị phụ như máy phát điện, máy nén điều hòa,... Dây phụ nằm bên ngoài động cơ giúp tiết kiệm không gian và giảm trọng lượng của hệ thống truyền động. Cần kiểm tra và thay thế dây phụ khi có dấu hiệu hao mòn hoặc rách nát.
Giá dây curoa ô tô hiện nay là bao nhiêu?
Giá thay dây curoa ô tô phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể như:
Loại xe và động cơ: Kích thước và thiết kế dây curoa và puly khác nhau giữa các loại xe và động cơ, ảnh hưởng đến giá thay thế.
Loại dây: Có nhiều loại dây curoa với giá và chất lượng khác nhau. Chọn dây chính hãng hoặc từ nhà cung cấp uy tín để đảm bảo hiệu suất.
Địa điểm thay thế: Các garage, trung tâm bảo hành, và đại lý xe có mức giá và chất lượng dịch vụ khác nhau. Chọn địa điểm uy tín và có bảo hành.
Giá thay dây curoa thường từ 500.000 - 3.000.000 đồng tùy vào các yếu tố trên. Ngoài chi phí cho dây curoa, bạn cũng cần lưu ý các khoản chi phí phát sinh như: thay thế phụ kiện liên quan (puly, bơm nước) và kiểm tra, điều chỉnh độ căng dây. Tổng chi phí có thể cao hơn tùy vào tình trạng và yêu cầu cụ thể của xe. Để có thông tin chính xác, bạn nên liên hệ với các gara hoặc trung tâm bảo trì ô tô gần bạn.
Dấu hiệu nhận biết dây curoa ô tô có vấn đề
Tiếng ồn lạ: Nếu bạn nghe thấy tiếng kêu hoặc rít khi động cơ hoạt động, có thể dây curoa bị mòn, lỏng hoặc trục trặc.
Rung lắc hoặc rung động: Dây curoa bị lỏng hoặc bị hỏng có thể gây ra hiện tượng rung lắc khi xe vận hành.
Kích thước dây curoa không đều: Nếu bạn thấy dây curoa có dấu hiệu nứt, rách hoặc mòn không đều, cần kiểm tra ngay.
Hiệu suất các thiết bị phụ giảm: Nếu các thiết bị như máy phát điện, máy nén điều hòa, hoặc bơm nước hoạt động kém, dây curoa có thể là nguyên nhân.
Đèn báo lỗi động cơ: Một số xe có hệ thống cảm biến theo dõi trạng thái dây curoa và có thể hiển thị đèn cảnh báo nếu dây gặp vấn đề.
Mùi khét: Mùi cao su cháy có thể xuất hiện nếu dây curoa bị quá nhiệt hoặc bị ma sát quá mức.
Khi nào nên thay dây curoa ô tô?
Hướng dẫn cách thay dây curoa ô tô chuẩn giống chuyên gia
Xác định kích thước dây curoa: Trước tiên, chủ xe cần kiểm tra thông tin về kích thước và thông số kỹ thuật của dây curoa bằng cách đọc các chi tiết in trên bề mặt dây cũ. Sau đó, ghi lại thông tin và đến các cửa hàng phụ tùng ô tô uy tín để mua dây mới phù hợp.
Mở khoang động cơ: Khi đã có dây curoa mới, mở khoang động cơ và xác định vị trí của dây cần thay. Dùng cờ-lê để nới lỏng ốc đầu trục và tháo dây curoa cũ ra khỏi hệ thống.
Lắp dây curoa mới: Đặt dây curoa vào đúng vị trí, đảm bảo hai đầu dây khớp với các rãnh của puly. Sau đó, siết chặt ốc hai bên cho đến khi dây căng đều.
Kiểm tra hoạt động: Cuối cùng, dùng tay xoay dây để kiểm tra xem dây curoa có hoạt động mượt mà hay không, đảm bảo rằng hệ thống dẫn động hoạt động ổn định trước khi đóng khoang động cơ.
>> Tìm hiểu ngay:
Các trục trặc của hệ thống truyền tải thông qua dây curoa ô tô